Darbeyle sabit: İncirlik bir nükleer üs
Darbe girişimin ardından, Amerikan basınında ‘nükleer endişesi’ dikkat çekti. Haberlerde, Türkiye’de tutulduğu yıllardır iddia edilen NATO’ya ait nükleer bombaların varlığı kabul edilmiş görünüyor.
DUVAR - İncirlik Üssü’nün Türk Komutanı Bekir Ercan Van’ın da tutuklanmasının sonrasında, Amerikan basınında arka arkaya ‘NATO ve ABD’nin İncirlik’teki nükleer silahları’ üzerine haber ve makaleler yayımlanıyor. Bu yayınların ortak noktasıysa, söz konusu silahların varlığının kabulü.
PENTAGON SÖZCÜSÜ: HER ŞEY GÜVEN ALTINDA
Haberlerin hemen hepsinde, Pentagon sözcüsü Peter Cook’un gazetecilerin ısrarlı sorularına yalanlama içeren bir yanıt vermemesi yer alıyor. Cook, “Türkiye’de şu an nükleer silah tutmak doğru mu?” sorusu karşısında ‘stratejik varlıkların detaylarını’ konuşmayı reddederek şu yanıtı vermekle yetinmişti: “Türkiye’de şu an kontrol ettiğimiz her şeyin güvende olduğunu garanti altına almak için atmamız gereken her adımı attık.” İncirlik’te bulunduğu öne sürülen nükleer silahlara ilişkin öne çıkan haberler şöyle:
CNN: SORU İŞARETİ
CNN International, uzman görüşlerine yer verdiği haberinde “Türkiye başarısız darbe girişiminin etkileriyle uğraşırken, ülkenin kırılganlığı ve İslami teröre coğrafi yakınlığı ABD’nin buraya yerleştirdiği nükleer silahların güvenliği konusunda soru işaretleri yarattı” ifadesini kullandı.
ESKİ YETKİLİ: SİLAHLARIN VARLIĞI, AÇIK SIR
Haberde “Uzmanlar ABD’nin İncirlik Hava Üssü’nde 50 nükleer silah tuttuğuna inanıyor. Bu silahlar, Soğuk Savaş döneminden kalma B-51 tipi ‘yerçekimi’ bombaları” denildi. Alman Marshall Fonu’ndan Joshua Walker söz konusu silahlar için CNN’e “Bu, açık bir sır” diye konuştu.
‘TÜRKİYE GURUR VESİLESİ SAYIYOR’
Geçmişte ABD’nin Ankara Büyükelçiliği’nde görev yapmış olan Walker, Türkiye’nin bu bombaları ‘bir gurur vesilesi’ ve ‘NATO üyesi olmanın en önemli yararlarından biri’ olarak gördüğünü savundu.
‘İNCİRLİK’E HEYET GİTMİŞ OLABİLİR’ İMASI
Haberde, herhangi bir Amerikan askeri veya teknik personelinin darbe girişimi sonrası bu silahları denetlemek veya yerlerine değiştirmek için İncirlik’e gittiğine dair bilgi bulunmadığı belirtildi. Üst düzey bir yetkiliyse CNN’e demecinde, Washington’dan gelecek böyle bir heyetten sadece ABD Başkanı’yla çok az sayıda personelin haberdar edileceğine dikkat çekti.
WASHINGTON POST EMİN
Washington Post ilgili haberine, “ABD Türkiye’de nükleer silah tutuyor. Bu o kadar iyi bir fikir mi?” başlığını attı. Haberde, Amerikan Hava Kuvvetleri’nin bütçe belgelerinde Türkiye’de ‘özel silahlar’ın bulunduğu bilgisinin yer aldığı, bu ifadenin ‘nükleer silah’ anlamına geldiği belirtildi.
‘F-16’LAR TAŞIYABİLİR’
Haberde şu ifadeler kullanıldı: “İncirlik’te depolanan B61 bombaları, F-15 ve F-16’lar dahil, yüksek hızlı jetler tarafından taşınmak üzere tasarlanmış. Amerikan ordusunun şartnamelerine göre, her bir bomba 12 feet (yaklaşık 3.66 metre) uzunluğunda ve 700 pound (yaklaşık 318 kilogram) ağırlığında. Bu bombalar hava hangarlarının içindeki yeraltı sığınaklarında tutuluyor ve izin verilmeden kullanılmalarını zorlaştıracak kontrol aygıtlarına sahip.”
NEW YORKER: NATO BOMBALARININ ÜÇTE BİRİ
New Yorker dergisi de, askeri darbe girişimiyle İncirlik'te bulunan nükleer bombaların güvenliğinin de tehlikeye girdiğini yazdı. ‘Türkiye’deki Hidrojen Bombaları’ başlıkta haberde, NATO üyelerindeki uçaklardan atılan B-61 tipi hidrojen bombalarının yaklaşık üçte birinin, yani 60’ının İncirlik’te bulunduğu belirtildi.
ESKİ NATO KOMUTANI: ENDİŞE VERİCİ
NATO’nun eski Avrupa Müttefik Kuvvetleri Yüksek Komutanı Oramiral James Stavridis, Foreign Policy dergisine yazdığı makalede temkinli bir dil kullansa da, ‘uyarı’da bulunmaktan çekinmedi “Özellikle endişe verici bir unsur, Türkiye’nin güneyindeki İncirlik Hava Üssü’nün statüsü. ABD bu silahların varlığını ne yalanladı ne doğruladı ama NATO’nun burada taktiksel nükleer silahlar tuttuğu söyleniyor. Eğer bu doğruysa, ortada çok ciddi bir sorun var demektir Washington, ABD’nin tüm askeri teçhizatının ve güçlerinin tam anlamıyla korunması için Ankara’nın işbirliğine ihtiyaç duyacaktır.”
FOREIGN POLICY: ESKİSİ GİBİ KORUNAMIYOR
Yine Foreign Policy’de yayımlanan bir diğer makalede, ‘ABD’nin Türkiye’deki nükleer silahları artık güvende değil’ başlığı kullanıldı. Jeffrey Lewis şu ifadeleri kullandı: “İncirlik’teki Amerikan nükleer silahlarını koruma konusundaki önlemler kulağa mantıklı gelse de, bunlar Türkiye’nin istikrarlı ve dost bir ülke olduğu varsayımına dayanıyor. İncirlik komutanının Üs’ten yaka paça çıkarıldığı görüntüler rahatsız edici çünkü tam da bu varsayımlarının altını oyuyor.”
NYT ‘KARŞIT GÖRÜŞ’ BÖLÜMÜNDE ELE ALDI
Son olarak, New York Times gazetesinin internet sitesinde, uzmanların karşıt görüşlerine yer verilen ‘Room for Debate (Tartışma Odası)’ bölümünde açtığı konu başlığı dikkat çekti: ‘ABD nükleer silahlarını Türkiye’den çekmeli mi?’
Kaynaklar:
http://edition.cnn.com/2016/07/19/politics/us-nuclear-weapons-turkey-attempted-coup/index.html
http://www.newyorker.com/news/news-desk/the-h-bombs-in-turkey
http://foreignpolicy.com/2016/07/18/turkey-and-nato-what-comes-next-is-messy-coup-erdogan-incirlik-air-base-nuclear-weapons/
http://foreignpolicy.com/2016/07/18/americas-nukes-arent-safe-in-turkey-anymore/