DİSK: Uğur Tekstil sendikayı engellemek için tüm fabrikayı kapattı

Cengiz Anıl Bölükbaş

DUVAR - DİSK Tekstil'in bir süre önce yetki aldığı ve 300 işçinin çalıştığı Uğur Tekstil, bütün işçileri Kod-18 ile işten atarak fabrikayı kapattı. Uğur Tekstil patronu ve Akdeniz İhracatçı Birlikleri eski Başkanı olan Hayri Uğur’un sendikayı sokmamak için fabrikayı kapattığı ileri sürüldü. İşçilerin iddiasına göre fabrika bir süre sonra yeniden açılacak ve yeni işçi alımı yapılacak.

SMS İLE İŞTEN ÇIKARILDIKLARINI ÖĞRENDİLER

Urfa’da 2'nci Organize Sanayi Bölgesi'nde faaliyet gösteren Uğur Tekstil’de çalışan işçilerin çoğunluğu DİSK Tekstil’e katılmış ve eylül ayı itibariyle de sendika fabrikada yetkili olmuştu. Bunun üzerine Uğur Tekstil yönetiminin sendikalı oldukları gerekçesiyle işçilere baskı yaptığı hatta Hayri Uğur’un “sendikayı fabrikaya sokmam, gerekirse fabrikayı kapatırım” dediği iddia edilmişti. Uğur Tekstil’de çalışan 300 işçi, dün aldıkları SMS ile işten çıkarıldıklarını öğrendi. İşten atılan işçiler, fabrika kapatma bahanesiyle sendikal faaliyetin önüne geçilmeye çalışıldığını söyledi. İşçiler, duruma karşı çıkmak için bugün fabrika önünde eylem yaptı. Avukat Ergin Sözen, işverenin bu davranışını denetleyecek yasal mekanizmaların eksikliğine vurgu yaptı.

'SENDİKADAN DOLAYI BÖYLE BİR BAHANE UYDURDU'

Fabrika yönetiminin en baştan itibaren baskı uyguladığını ve sendikal faaliyetin önüne geçmek istediğini söyleyen işçi Erdal Ayata, aldıkları SMS sonrası SGK'yı aradıklarını belirtti. SGK’dan fabrikanın üretime ara verdiği bilgisini öğrendiklerini aktaran Ayata, fabrikanın üretime ara verecek bir durumda olmadığını dile getirdi. Ayata, "Durumun üretimle ya da ara vermek ile alakası yok. Fabrika yönetimi sendikanın girmemesi için böyle bir bahane uydurdu. İlk baştan beri baskıyla, tehditle vazgeçirmeye çalışıyorlardı. Bunu yapamayınca bu yolu denemeye başladılar. Biz böyle yapacaklarını tahmin ediyorduk. Bu kararı ve işten atılmayı kabul etmiyoruz. Hakkımızı alıncaya kadar direnmeye devam edeceğiz" diye konuştu.

2020’DE 17 MİLYON DOLARDAN FAZLA İHRACAT

Urfa’daki fabrikasını kapatan Uğur Tekstil, yaptığı ihracat ile Türkiye’deki en ihracatçı firmalar arasında yer alıyor. 2020 yılında elde ettiği kâr ile bir yılda Türkiye’nin en büyük 1000 sanayi kuruluşu arasına giren şirket, Urfa’daki fabrikayı 2020 yılında 60 milyon lira yatırımla açtı. İstanbul Sanayi Odası verilerine göre Uğur Tekstil, Urfa’daki fabrikayla satışlarını 580,7 milyon liraya çıkardı. Şirketin 2020 yılında kârı, 10,6 milyon lira olurken, 17 milyon doların üzerinde ihracat gerçekleştirdi.

‘FABRİKA 1,5 AY SONRA AÇILACAK, YENİ İŞÇİLER ALINACAK'

Uğur Tekstil’in fabrika kapatmasıyla ilgili pek çok iddia mevcut. İşçi Feride, duyumlarına göre fabrikanın 1,5 ay sonra geri açılacağını, ustaların işe çağrılacağını ve ustaların istedikleri kişilerin işe alınacağını öğrendiğini söyledi. Fabrikanın üretimden yana bir sıkıntısı olmadığını dile getiren Feride işten atılmalarına gerekçe olarak gösterilen Kod-18’i gerçekçi bulmadığını vurguladı. Uğur Tekstil patronu Hayri Uğur'un “gerekirse fabrikayı kapatırım ama sendika giremez” dediğini savunan Feride, "Asıl mevzu sendikanın önüne geçmek. Bir mesajla işten atıldığımızı öğrendik. Bazı arkadaşlarımıza mesaj dahi gitmemiş. E-devletlerine bakıp öğrendiler. Mesajla işten çıkarılmayı kabul etmiyoruz. Fabrikanın önüne gideceğiz. Hakkımızı alana kadar direneceğiz" ifadelerini kullandı.

 'UĞUR TEKSTİL FASON YOLUYLA YASA DIŞI ÜRETİM YAPACAK'

Uğur Tekstil'de çalışan işçilerin mevsimlik veya belirli süreli sözleşmeyle çalışan işçiler olmadığını belirten DİSK Tekstil Gaziantep Bölge Temsilcisi Mehmet Türkmen, sendikal örgütlenmeyi engellemek için baskı, tehdit, mobbing, istifaya zorlama gibi her yöntemi deneyen Uğur Tekstil patronunun, fabrikayı kapattığını söyledi. Türkmen asıl amacın bütün işçileri toplu şekilde ve yasa dışı bir yöntemle işten atarak, sendikayı işyerinden tasfiye etmek olduğunu ifade etti. Türkmen’in iddiasına göre fabrika bir süreliğine kapandı görüntüsü verecek ama bu süre zarfında yapması gereken üretimi fason olarak başka yerlerde yaptıracak. Yapılanın işçi kıyımı olduğunu belirten Türkmen "Sendikamız, fabrikadaki bütün üyeleriyle birlikte bu işçi kıyımına ve sendika düşmanlığına karşı sonuna kadar direnecektir. Bu fabrikaya üretim yaptıran uluslararası markalara, taraf oldukları uluslararası sözleşmeleri ve işçi haklarını ayaklar altına alan ve büyük bir işçi kıyımına imza atan Uğur Tekstil işverenini derhal uyararak, bu tutumundan vazgeçmesini sağlamak, aksi takdirde gerekli yaptırımları uygulaması için çağrıda bulunuyoruz" dedi.

‘YASAL DENETİM MEKANİZMASI EKSİK’

İş hukukunun işçilerin haklarını korumak üzerine olması gerektiğini ancak genelde işverenin işine yaradığını ifade eden avukat Ergin Sözen, pandemi sürecinde de işten atma yasağı olmasına rağmen işçilerin kimi kodlarla işten atıldığını hatırlattı. Uğur Tekstil'deki durum için önemli olan şeyin denetim olduğunu vurgulayan Sözen, "Şirket fason üretim yaptırabilir, başka bir marka adı altında üretim yapabilir. Yasalar buna izin veriyor. Muvazaa denilen bir durum var. Eğer ispat edebilirsen önemli. Bunun için de somut delil gereklidir" dedi. Haksız fesih gibi bir durum varsa bu konuyla ilgili hukuki sürecin başlayacağını ifade eden Ergin, fabrikanın bu süreçte işçilerin kıdem ve ihbar tazminatlarını ödemeleri gerektiğini kaydetti. Fabrikanın ileri süreçte açılması durumunda, işçilerin işe iade davası açabileceğini söyleyen Sözen, "Bu noktada 4 aylık son brüt ücrete hükmediliyor. Yoksa fabrika tazminat vermek durumunda kalır. Ancak burada önemli olan fiilen bunu uygulatabilmek. Mesela, Gaziantepspor işçileri davaları kazanmalarına rağmen resmi olarak muhatap bulamıyor. Şirket mevcut ortakları dışında yeni bir yer kurabilir. Fabrikanın sahibi, kardeşleri üzerinden yeniden fabrika açabilir. Bu noktada, bu durumu denetleyecek yasal denetim mekanizması eksik" ifadelerini kullandı.

Kod-18, belirli bir proje, inşaat veya üretimin gerçekleşmesi amacını taşıyan işlerde amacın gerçekleşmesi ile işin sona ermiş olması anlamına geliyor.