Duvar Kitap Dergi sayı 83: 'Layk' dünyasından kültürel çözülmeye: Byung-Chul Han
Güney Koreli yazar ve kültür kuramcısı Byung-Chul Han'ı yeni sayımızda kapağımıza taşıdık. Han, 1980'lerde Almanya'ya taşınarak felsefe, Alman edebiyatı ve Katolik teolojisine yoğunlaştı. Freiburg'da doktorasını tamamladıktan sonra 2000 yılında Basel Üniversitesi'nin felsefe bölümüne katıldı. Akademik kariyerine çeşitli üniversitelerde devam eden Han, araştırmalarında on sekiz, on dokuz ve yirminci yüzyıl felsefesi, etik, fenomenoloji, kültür kuramı, estetik, din, medya kuramı ve kültürlerarası felsefe gibi konulara yöneldi. Günümüz toplumuna dair çözümleme ve eleştirileriyle dikkat çeken Han'ın yeni kitabı Eros'un Istırabı, Aralık 2019'da Metis Yayınları tarafından yayımlanacak. Şeyda Öztürk'ün çevirisiyle okura sunulacak kitaptan "Teorinin Sonu" başlıklı bölümü ilk kez okurlarımıza sunuyoruz. Cana Erşen, Emek Erez, Cihan Ülsen, Okan Çil, Murat Erşen ve Selim Karlıtekin bu sayımıza katkıda bulunan diğer isimler oldu. Marifet iltifata tabidir. İyi okumalar.
DERGİ
Duvar Kitap Dergi sayı 86: Murathan Mungan Çağ Geçitleri
[5g 3s 40d] Bu sayımızda kapağımıza Türkçe edebiyatın yaşayan en önemli isimlerinden şair-yazar Murathan Mungan'ı taşıdık. Mungan'ın son kitabı Çağ Geçitleri, Metis Yayınları tarafından yayımlandı. Murathan Mungan'ın kaleme aldığı Geçitler'in bir olgunlaşma anlatımı olduğu doğrudur. Ancak, yalnızca biyolojik yaşla gelen değil, hatta ondan çok, Alain de Botton’un “varoluşsal olgunlaşma” dediği türe dahil bir devinimdir bu. Necmiye Alpay'ın kaleminden... “Çağ Geçitleri”, hem Murathan Mungan şiirinde hem de Türk şiirinde çok önemli bir metin. Kitap, “Bir şiiri” ile bitiyor; kitap bitiyor ama şiir bitmiyor, virgüllü bir dize ile sonlanıyor. “Konuşarak” sonlanıyor kitap, ama konuşan kişi bir konuşmanın dinleyicisi olarak süren söyleşiye bir ara isteğini dile getiriyor, üstelik konuşmaktan çok dinlemek kararında bir ara isteği. Ali Duran Topuz yazdı. Bu sene, 2019 “kötü sene” adıyla anılmayacaksa şiirin payı çok büyük değil mi? Murathan Mungan, Gonca Özmen, Ömer Erdem, Salih Bolat ve Hüseyin Ferhat şiir açısından verimli yılın beş önemli ismi oldu. Dahası var ama bu ismi anılan isimler, bir okurun gözüne takılan, öznel bir seçki üzerine kuruldu. Dahası, büyük Ermeni şair Taniel Varujan’ı Türkçe okuma imkanını da bu yıl bulduk. Evindar A. Duran'dan kısa kısa şiir ve şairlere dair bir değini... Murat Meriç'in "Hayat Dudaklarda Mey" Anason İşleri tarafından raflardaki yerini aldı. Özgür Yılgür, "Esas amaç şarkıların hikâyelerini anlatmaktı, ama totalde Türkiye’nin kültür tarihinin bir özetini de sunmak istedim. Kişisel ansiklopedim diyorum bu kitap için" diyen Meriç ile kitaptaki şarkıların hikâyelerini, rakı kültürünün değişimini ve çilingir kültürünü konuştu. Emek Erez, Doğuş Sarpkaya, Soner Sert, Mustafa Zengin, Ali Bulunmaz ve Seda Nur Doğu yazı ve söyleşileriyle bu sayımıza katkıda bulunan diğer isimler oldular.
Duvardibi sayı 36: Kimlik
Gazete Duvar’ın enformatik içeriklerin daha iyi anlaşılabilmesi için gerekli düşünsel, uzmanlığa dayalı metinler sunma gayretinin ürünlerini Duvardibi’nde derlemeye devam ediyoruz. ‘Kimlik’ kavramına değindiğimiz otuzaltıncı sayımızda, genel kimlik kavramından Suriyeli mültecilere, Hrant Dink’ten feminizme, Kürt olmaya, Türk olmaya, bir kimlik olarak baş örtüsüne, Aleviliğe ve cinsiyet kimliklerine dek yine çok yönlü bir seçki hazırladık. Kimlik kavramının üzerine gittiğimiz sayımızda Tanıl Bora, Mustafa Kemal Coşkun, Yemen Cankan, Orhan Gazi Ertekin, Mahmut Üstün, Gözde Yılmaz, Hadiye Yolcu, Eşref Avcı, Yalçın Çakmak, Halûk Sunat, Gözde Burcu Narin yazılarıyla katkıda bulundular. Gayret bizden himmet okurdan… İyi okumalar.
Duvar Kitap Dergi sayı 85: Altay Öktem'in mahallesi: Yalan Yanlış Hayatlar
Bu sayımızda kapağımıza şair-yazar Altay Öktem'i taşıdık. Fitilli Meyhane’de bir cinayetle başlayan Yalan Yanlış Hayatlar tam da ismiyle müsemma bir şekilde, herkesin birbirini tanıdığı rivayet edilen bir mahallede, kimsenin kimseyi görmediği, ‘raconun’ bu kez tersten kesildiği, aksiyonu, kahramanı, tantanası bol, alışılageldik kurgu anlayışını yıkan cesareti ve ‘içeriden’, mahallenin göbeğinden eleştirel ve çok katmanlı bir yapıya sahip, gerçekliğin risklerinden ve yeni dünyanın krizlerinden korkmayan bir anlatı olarak Altay Öktem’in ustalık eserleri arasında yer alıyor. Okan Çil, Emek Erez, Soner Sert ve Erhan Yılmaz bu sayımıza katkıda bulunan diğer isimler oldular.
Duvar Kitap Dergi sayı 84: Ayşegül Devecioğlu: Sokağın sesi
Merhaba... Bu sayımızda kapağımıza kaleme aldığı roman ve öykülerle edebiyat tarihimize hatrı sayılır bir katkıda bulunan Ayşegül Devecioğlu'nu taşıdık. Devecioğlu'nun son kitabı Güzel Ölümün Öyküsü, Metis Yayınları tarafından yayımlandı. Devecioğlu, yetimhane ve sokak arasına sıkışıp kalmış çocukların yaşamını anlattığı romanda sadece sokak çocuklarını, canlıları değil; cansız nesneleri ve sokağın kendisini de dile getiriyor. Emek Erez Güzel Ölümün Öyküsü'nü inceledi. Nida Dinçtürk, Soner Sert, Melishan Devrim, Ali Bulunmaz ve Enver Topaloğlu bu sayımıza katkıda bulunan diğer isimler oldular.
Duvardibi sayı 35: Sınır
Gazete Duvar’ın enformatik içeriklerin daha iyi anlaşılabilmesi için gerekli düşünsel, uzmanlığa dayalı metinler sunma gayretinin ürünlerini Duvardibi’nde derlemeye devam ediyoruz. ‘Sınır’ları çok yönlü olarak ele almaya çalıştığımız bu sayımızda, ‘had bilmeyen’ kadınlardan zorla sınır dışı edilen göçmenlere, ‘fiili sınırları geçmeye hak kazanmak ve bunun ispatı’ndan Kant’a ve onun H ideali’ne, Marksizm ve ahlak kavramı ve devrimci ahlakın sınırları üzerine yürütülen tartışmalardan CHP’nin ‘sınırlarını zorlayan’ Kaftancıoğlu’na çok yönlü bir seçki hazırladık. Sınırlarla bir hayli haşır neşir olduğumuz otuz beşinci sayımızda Korkut Duman, Cennet Sepetci, Ümit Kıvanç, Lülüfer Körükmez, İhsan Kurt, Nevin Ferhat, Kemal Baş, Hamza Celâleddin, Özgür Elibol yazılarıyla katkıda bulundular. Gayret bizden himmet okurdan… İyi okumalar.
Duvar Kitap Dergi sayı 82: a dergiden bugüne Adnan Özyalçıner
Edebiyatımızda 50 Kuşağı'nın önemli öykücülerinden Adnan Özyalçıner, 38. Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı'nda Onur Konuğu olarak yer alıyor. Barış Avşar, 50 Kuşağı'nın toplumcu gerçekçi edebiyat üretimine ilk adım atan isimlerinden Adnan Özyalçıner'le, 50 Kuşağı'nın bir araya geldiği dönemin önemli yayınlarından a dergisini, kişisel anlatıdan toplumsal meselelere uzanan edebiyatı ve günümüzde edebiyatın durumunu konuştu. "1980 sonrası edebiyat içe kapalı bir hale geldi. Edebiyattan insan, toplum ve sokak dışlandı. Yazarlar daha çok kişisel duygu ve düşünceleriyle hareket ettiler. Bu yanlıştı tabii..." diyen Özyalçıner, yazarlığın temel meselesinin yazarın sadece kendisini değil bunu yapamayanları da ifade etmesini, onların duygu ve düşüncelerini de anlatması olduğunu vurguladı. Okan Çil, Yusuf Yağdıran,Utku Deniz Eren, Emek Erez ve Doğuş Sarpkaya bu sayımıza katkıda bulunan diğer isimler oldular.
Duvardibi sayı 34: Mutluluk
Gazete Duvar’ın enformatik içeriklerin daha iyi anlaşılabilmesi için gerekli düşünsel, uzmanlığa dayalı metinler sunma gayretinin ürünlerini Duvardibi’nde derlemeye devam ediyoruz. Yönümüzü ‘Mutluluk’ kavramına çevirdiğimiz bu sayımızda sanatta mutluluktan teknolojinin mutluluk üzerindeki ‘etkisine’, plazalardan, bankalardan ülkenin hal ve durumuna ve hatta Yale Üniversitesi’ndeki ‘Mutluluk Okulu’na değin bir seçki hazırladık. Mutluluğu enine boyuna ele aldığımız otuz dördüncü sayımızda Emre Zeytinoğlu, Uğur Aflay, Aytül Ayşe Cengiz, Fırat Arapoğlu, Neslihan Acu, Hatice Özhan, Metin Yeğin yazılarıyla katkıda bulundular. Gayret bizden himmet okurdan… İyi okumalar.
Duvar Kitap Dergi sayı 81: Osmanlı'dan bugüne: Mutfağın yasaklıları ve sevilenleri
Bu sayımızı yemek kültürü üzerine yazılmış kitaplara ayırdık. Silva Özyerli’nin Aras Yayınları tarafından yayımlanan, hepimizin kendinden bir parça bulduğu, kaybolan yemeklerin izini sürerken anımsadığı hikayeleri, bir coğrafyanın kaderini, kederini, lezzetlerini anlatan Amida’nın Sofrası adlı kitabı okurla buluştu. Bircan Değirmenci’ye konuşan Özyerli kitabı yazma amacını, “Sur’un yıkımı, yok edilmesi, orada bütün yaşanmışlıklarla birlikte yok edilerek yepyeni bir Sur, yepyeni bir Gavur Mahallesi oluşturulmasına direndiğim için yazdım” sözleriyle anlattı. İletişim Yayınları’ndan çıkan "Osmanlı Hanımları” Mutfakta, geçmişimize ve sosyal bilimlere dair birçok kapıyı aralayan, çok keyifli bir izdüşüm. Tarih kitaplarının sayfalarına taraflı ya da eksik olarak sıkıştırılan, ardından gelen mücadele dönemiyle başarıyla atlatıldığı sanılan bir dönemin aslında ne kadar renkli, farklı ve bir o kadar da sancılı olabileceğini gözlemlemek, bugünü anlayabilmek için önemli. Meral Uyar yazdı. Merin Sever, dizinin editörü Güzin Yalın’la birlikte yemek kültürü, mutfak tarihi ve dizinin ilk kitabı Osmanlı “Hanımları” Mutfakta üzerine konuştu. Yapı Kredi Yayınları’nın geçtiğimiz aylarda Marianna Yerasimos’un yazdığı Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi’nde Yemek Kültürü adlı metnini yeniden bastı. Evliyâ Çelebi'ye göre, Osmanlı'da en çok hangi ürünler tüketiliyordu? Şarap hangi şehirlerde yasaktı? Sığır eti yememenin sebepleri nelerdi? Hepsi bu kitapta... Evren Aybars inceledi. Soner Sert bu sayımızda katkıda bulunan bir diğer isim oldu. Marifet iltifata tabidir. İyi okumalar.
Duvar Kitap Dergi sayı 80: Öyküde 'insan'ı aramak: Ahmet Büke
Öyküleriyle çağdaş Türkçe edebiyatın önde gelen isimlerinden Ahmet Büke'yi bu sayımızda kapağımıza taşıdık. Büke'nin son kitabı Varamayan, Can Yayınları tarafından yayımlandı. Ahmet Büke söz tasarrufunu seven bir yazar. Öyküye dâhil edeceklerinden ziyade çıkaracaklarının muhasebesini iyi yapan tutumlu bir kalem. Tıpkı Ateşe Ne Diyelim öyküsünde, ‘Göl dedikleri ziyankâr kimseye görünmeden buharlaşıverdi’ dediği gibi fazla sözcükler buharlaşıp havaya karışıyor. Yazar diğer kitaplarında denediğini bu kitapta da deniyor; birkaç öyküde ana başlıktan gayri alt başlıklar (bölüm başlıkları) koyarak ilerliyor. Hüseyin Bul, Cem Alpan, Ali Bulunmaz, Doğuş Sarpkaya, Murat Sevinç ve Cem Erciyes yazılarıyla bu sayımıza katkıda bulunan diğer isimler oldular.
Duvardibi sayı 33: Nefret
Gazete Duvar’ın enformatik içeriklerin daha iyi anlaşılabilmesi için gerekli düşünsel, uzmanlığa dayalı metinler sunma gayretinin ürünlerini Duvardibi’nde derlemeye devam ediyoruz. Ülke gündemi Suriye ve ABD ile çalkalanırken Duvardibi Dergi olarak bu sayımızda yönümüzü ‘Nefret’ kavramına çevirdik. Medyada nefret söyleminden ırkçılığa, ötekileştirmeye, dildeki nefretten felsefeye, işçinin halinden devletin tutumuna, Hrant Dink’e, Ceren Damar’a kadar yine elden geldiğince geniş bir skalada ele almaya çalıştığımız dosyamızda Emircan Saç, Ülkü Doğanay, Ümit Kıvanç, Batuhan Saç, Ali Duran Topuz, Arafat Savaş Kalkan, Mustafa Zengin ve Hamza Celâleddin'in yazıları yer alıyor. Gayret bizden himmet okurdan… İyi okumalar.
Duvar Kitap Dergi sayı 79: Gonca Özmen 'bile isteye' yazıyor!
Bu sayımızda şair Gonca Özmen'i kapağımıza taşıdık. Özmen, 11 yıllık aranın ardından Bile İsteye ile okurlarıyla buluştu. Gonca Özmen Bile İsteye’deki şiirlerinde bile isteye yaptım diyor ve bile isteye de anlatıyor her şeyi. O yüzden ağız imgesi de çokça geçiyor şiirlerinde. Ağız kimi zaman sustuklarını anlatmak olarak tezahür ediyor, kimi zaman da aşka giden, muhabbete, cilveye, kahkahaya ve elbette ki dirime giden önemli bir gösterge onun şiirinde. Ses veriyor Gonca Özmen bu bağlamda. “Dipten - sesi / Kederden - sesi / Ayazdan -sesi”yle diyerek, bir başka şiirinde söylediği gibi bizi bir tayın ıslak boynuna bırakıyor. Deniz Durukan yazdı... Gonca Özmen’in “Bile İsteye” adlı kitabında belirgin olarak arzuyu görüyoruz ancak bunun yanında olasılıklar, varsayımlar, tükenmeler, olamayışlar, olduramayışlar da karşımıza çıkıyor. Ayrıca şiirlerde baskın bir feminen dilden söz edilebilir, “kadınca bilemeyişlerin” sorgulandığı, günah”a girmenin “suç” olmaktan çıkarıldığı, kadın kadına seslerin, seslenişlerin, dinlemelerin ve birbirinde dinlenmelerin öne çıktığı şiirlerin de kitapta yer aldığını söylememiz gerek. Ayrıca, her şeyin kederi çağırdığı bugünlerde, Özmen’in “Ay” şiirinde vurguladığı gibi “varlığını hiçbir şeylere armağan etmeyenlerin” arzunun o var olma kudretini çoğaltan yanına ihtiyacı var. Emek Erez inceledi... Şair Enver Topaloğlu, Özmen ile Bile İste'deki ev metaforuna ve çağdaş şiire dair sohbet etti. Şaşırtmayı ve okura soru sordurmayı seven yazar Arzu Uçar'ın öykü kitabı "Bir Küçük Delilik" İthaki Yayınları tarafından raflarda yerini aldı. Soner Sert, "Henüz yazmak istediğim hiçbir şeyi yazamadım ve bundan o kadar mutluyum ki" diyen Uçar ile Bir Küçük Delilik'i ve eserlerindeki gerçeğin yansımalarını konuştu. Adalet Çavdar ve Doğuş Sarpkaya bu sayımıza yazılarıyla katkıda bulunan diğer isimler oldular. Marifet iltifata tabidir. İyi okumalar.
Duvar Kitap Dergi sayı 78: Tomris Uyar 1999 yılından anlatıyor: İstanbul'dan gitmeliyim ama nereye?
Bu sayımızda 1999 yılının Mart ayında yazar Gül Ersoy'un, edebiyat tarihimizin önemli isimlerinden Tomris Uyar'la yaptığı söyleşiyi ilk kez okurlarımızla buluşturuyoruz. Sinemadan popüler kültüre, şairlerden yazarlara Tomris Uyar, zihnindekileri döküyor: İnsanların ve hayatın içinde olmayı çok seviyorum... Turgut Uyar’ı severim ama Edip Cansever’i daha çok severim... Cemal Süreya’yı şair olarak çok fazla sevmem... İstanbul'dan gitmek istiyorum ama nereye? Evden hızla çıkar, aşağıdan bir taksi çevirir, beni on kuruşluk dolaştır derdim. Sonra dolaşıp eve geri döner, yazmaya devam ederdim...