Bodrum’da kira artışı: Çalışanlar bölgeyi terk ediyor

Selçuk Arslan

MUĞLA - Korona virüsü nedeniyle Ege Bölgesi’nin nüfusu arttı. Yapılan araştırmalara göre, 2021’in ilk 7 ayında taşınma oranlarında İstanbul’da yüzde 32, Ankara’da yüzde 88 artış yaşandı. Muğla, en çok göç alan ilk üç şehir arasında yer aldı. Göç dalgasından etkilenen Muğla’nın ilçelerinden Bodrum’da nüfusu yüzde 300 artarak 500 bini aştı. Nüfusun artmasına paralel olarak kiralar da yükseldi.

Kiraları ödemekte zorlanan özel ve kamu sektör çalışanları ilçeden ayrılmaya başladı.

TEFE TÜFE ORANLARI HİÇE SAYILDI

Geçtiğimiz yıl 45 metrekare bir evin aylık kirası 1500 TL ile 2 bin 500 TL arasında seyrederken, bu yıl en düşük evin kirası 5 bin TL’ye kadar çıktı. Kira artışları yapılırken TEFE, TÜFE oranları hiçe sayılarak ev sahiplerinin kendi belirlediği oranlar esas alındı. Bodrum’un kenar mahalleleri sayılan Akçalan, İslamhaneleri, Yakaköy, Dağbelen gibi yerleşim yerlerinde bile ucuz ev bulmak imkansız hale geldi. Pandemi öncesi bu mahallelerde bin TL olan kiralar şu an 5 bin TL’ den başlıyor.

4 bin 200 TL alan bir asgari ücretli alan özel sektör çalışanlarından artık 5 bin TL kira isteniyor. Şartlar böyle olunca Bodrum'da yaşayan kamu personelleri ve özel sektör çalışanlarının ilçeyi terk etmeye başladı. Birçok kamu personeli de ilçeden tayin istiyor. Aynı durum özel sektör için de geçerli. ilçede özel bir eğitim kuruluşunda çalışan 30’a yakın öğretmen, yüksek kiralar nedeniyle önümüzdeki sene için sözleşmelerini yenilemedi. Yüksek kiraların yanı sıra Bodrum’da kiralık ev stoku da tükenmiş durumda.

Bodrum’da yükselen kira artışları ile başlayan süreç, işçi bulmakta zorlanan özel sektörler için ciddi bir sorun olmaya başladı. Bu durum başta hizmet olmak üzere Bodrum’daki iş dünyasını endişelendiren bir noktaya vardı. Konuyu değerlendiren Bodrum Esnaf Sanayici ve İş İnsanları Derneği (BESİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Neslihan Nazlıoğlu, süreçten etkilendiklerini ifade ederek, “Elaman bulmakta tabi ki çok zorlanıyoruz. Ara kalifiye personel Bodrum için yıllardır en büyük problem. İş dünyasının bu ihtiyacının karşılanması için üniversiteden mezun olacak çocuklarımızı iş dünyası ile bir araya nasıl getirebiliriz anlamında ortak çalışmalar yürüteceğiz” dedi.

‘BU MAAŞLARLA BU KİRALARI ÖDEMEK İMKANSIZ’

Ev sahiplerinin yanlış politika izlediğini belirten Nazlıoğlu, “Bodrum pandemi ile beraber Ege Bölgesi genelinde en yüksek göçü alan ilçe oldu. Şu an yerleşik nüfus belediyeden aldığımız bilgilere göre 500 bin civarında. Bodrum hızlı ve plansız bir büyüme sürecinde. Bu büyüme hem Bodrum lehine durum yaratırken hem de aleyhte durumlar yaratıyor. Şu an ocak ayı itibariyle asgari ücret 4250 TL ancak 1+1 evlerde kiralar 3 bin TL-5 bin TL bandında. Bu maaşlarla bu kiraları ödemek imkansız” diye konuştu. Ortak akla işaret eden Nazlıoğlu’nun çözüm önerisi ise şu oldu: “Kamu, yerel yönetim ve tüm Bodrum iş dünyası, bütün oda ve STK’lerin birlikte hareket edip, ortak akılla ve ortak projeyle, hazine arazisi veya devletin göstereceği alanlara uygun konutlar yapılması gerektiğine inanıyorum.”

'VERDİĞİMİZ MAAŞ KİRAYA YETMEDİ'

Süreçten etkilenen ise inşaat ve hizmet sektörü oldu. İnşaat sektöründe uzun yıllar hizmet veren CK Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Cevat Kaya, yüksek kira nedeniyle geçtiğimiz hafta yapacakları eleman alımlarını gerçekleştiremediklerini söyledi. Fahiş yükselişin olduğuna dikkat çeken Kaya, “Bu sorun hepimizi etkiliyor. Özellikle inşaat ve turizm sektörü bunu şimdiden his etti. Ben şirket bünyesine mühendis alımı yapacaktım. Başvurular neticesinde anlaştığım kişiler oldu. Verdiğimiz maaş artan ev kiraları karşısında yetersiz kaldı. Yani verdiğimiz maaş kiraya yetmedi ve o insanlar memleketlerine döndü. Bu durum hem bizi hem de ülke istihdamını etkiliyor. Şimdi kendi elemanlarımızın kalabileceği bir lojman yapma arayışımız var. Bu sorun acilen çözülmeli” dedi.

‘VİCDANIM EV KİRALAMAYI KABUL ETMİYOR’

Gayrimenkul Danışmanı İsmail Yaşa, kira artışlarının yaşanmasında en büyük etkenin emlakçıların fazla para kazanma hırsı olduğunu söyledi. Yaşa’ya göre diğer bir neden ise büyükşehirlerden Bodrum’a yapılan göç. Fiyatlarda keyfi bir artışın yapıldığını söyleyen Yaşa, “Kiralar TEFE, TÜFE oranına göre düzenlenmedi .Ev sahipleri kendi kafalarına göre bir fiyat koydu. Onları yönlendiren ise piyasadaki emlakçılar oldu. Emlakçılar fazla komisyon parası almak için ev fiyatlarını yüksekten sundu ev sahiplerine. Ev sahipleri de kabul etti. Ben kiralık ev işi yapmıyorum.  Vicdanım kabul etmiyor.” 

BELEDİYE BAŞKANI ARAS EV SAHİPLERİNE ÇAĞRI YAPTI

Yüksek kira artışlarından Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras da memnun olmadığını ifade etti.  Kiralardaki artışın ister istemez ilçede hizmet veren memurları, işçileri ve esnafı muzdarip ettiğini belirten Aras, “Ülkenin geldiği son ekonomik düzeye bakarsanız bütün maliyetler ciddi bir şekilde artıyor. Sadece kiralar değil, esnafın tüm giderleri zamlanmış durumda. Esnafın ve iş dünyasının artan bu maliyeti kiralara da yansıdı. Şu an iş dünyamızın zor durumda olduğunu biliyoruz. Son zamanlarda Bodrum, yeni göçler almaya başladı tekrardan. Burada insanlar kiralık ev arıyor ama kiralık ev bulunmuyor. 2+1 evler 5 bin TL’nin üstüne çıkmış durumda. 10 bin TL, 20 bin TL’lik kira fiyatları normalleşti Bodrum’da artık. Bu da hizmet sektörünü ve bu sektörde çalışan insanımızı etkiliyor. Kira ödemek zorunda kalan memur, işçi, emekli ve çalışanlar zor durumdalar. Bu bizce acı bir durum” dedi. Ev sahiplerinden de bir ricası olduğunu belirten Aras, “Buradan mal sahiplerine bir çağrım olacak. İnsanların ödeyemeyeceği kiraları istemek doğru bir şey değil. Bir kere bunu baştan koyalım. Yılardır kiracı durumunda olan insanı bir anda çıkartıp yerine başka birisini almak doğru değil. Oturun konuşun, beli bir süre verin en azından. Kira artışlarını seviyeli yapın.”

‘HAZİNE ARAZİLERİNE LOJMAN YAPILSIN’

Sorunun çözümü için kamu arazilerine lojman yapılması önerisini sunan Aras, “Ayrıca özellikle yaz mevsiminde çalışan bir nüfusumuz var. Bu insanların kalacakları yerler konusunda da büyük sorunlar var. Oteller, personelleri için yatacak yer bulamıyor. Çünkü kiralayacakları yer yok. Biz Bodrum Belediyesi olarak kendi imkanlarımız doğrultusunda elimizdeki arsalar üzerinde geçici yapılar kurmak geçici çözümler üretmeye gayret gösteriyoruz. Bu konuda kamunun çözüm bulması en doğru yaklaşım olacak. Hazineye ait araziler var Bodrum’da ve bunların özelleştirilerek satıldığını da biliyoruz. Bu alanlara Bodrum mimari yapısı dikkate alınarak hazine arazilerine lojman yapılmalı. Yani Milli Emlak’a ait arazilerden belli bir bölümünün lojman yapılmak üzere kesinlikle kamuya ayrılması lazım” diye konuştu.