Bodrum esnafı kruvaziyer turizminde beklediğini bulamadı: Gemiler geliyor ama içinde insan yok

Selçuk Arslan

BODRUM - Yeniz turizm sezonun açıldığı şu günlerde Bodrum’da beklentiler yüksek. Kruvaziyer gemilerinin gelmesi turizmcilerde sezonla ilgili yüksek beklenti doğururken esnaf, gemilerin söylendiği gibi bir canlılık getirmediği görüşünde.

‘MÜŞTERİLER ÇARŞIYA İNMİYOR’

2022 yılı boyunca 150 tane mega geminin gelmesinin planlandığı Bodrum’a, şu ana kadar 11 gemi geldi. Bodrum’a gelen kruvaziyer gemilerdeki yabancı turistlerin çoğunluğunu Alman ve İngilizler oluşturdu. Bodrum çarşı esnafı, kruvaziyer gemi yoğunluğundan pek de memnun değil. Medyada son kruvaziyer gemiden inen turist sayısı 2 bin olarak verilse de esnafa göre rakam yaklaşık 250… Esnaf, belirtilen rakamın altında turist indiğini, turistlerin de tur şirketleri tarafından alışveriş merkezlerine yönlendirildiğini, bu nedenle de bir kazanç elde edemediklerini vurguladı.

34 yıldan bu yana Bodrum Barlar Sokağı’nda tekstil ve çanta mağazası olan işletmeci Hürriyet Kurt, 2022 sezonuna umutla başladıklarını ancak beklentilerinin altında bir süreç yaşadığını söyledi. Umudunu haziran sonrasına bırakan Kurt, "Umutlu başladık şu ana kadar beklentimizi karşılayacak bir durum oluşmadı. Bizi mutlu edecek müşteri ile karşılaşmadık. Müşteriler çarşıya inmiyor. Acenteler lüks alışveriş merkezleriyle anlaşıp gemileri o taraflara yönlendiriyor. Ayrıca çarşı esnafını da kötülüyorlar. Bu durumda müşteri bize uğramıyor ve kruvaziyer gemilerin esnafa katkısı olmuyor. Haziranda son okulların kapanmasıyla belki işlerimiz olur" dedi.

‘NORMAL SEZON BAŞLANGICINI ANDIRIYOR’

1941 yılında bu yana hizmet veren Bodrum’un köklü firmalarından olan Bodrum Sandalet’in işletmecisi Mesut Aydın, umudunu koruyanlardan. Ata mesleğini üçüncü kuşak olarak sürdürdüklerini belirten Aydın, "Son iki senemiz kayıptı. Şu sıralar belli düzeyde bir gidiş var. Normal sezon başlangıcını andırıyor bize. Gemiler çok geldi. İlk başlarda etkisi oldu gibi ama şu aralar herhangi bir etkisi yok. Hareketli bir sezon da değil. Son dönemlerde sezonlar iyi geçmiyor. Umarım bu sene hak ettiğimiz bir sezon yaşarız" ifadelerini kullandı.

‘GEMİLERİN İÇİNDE İNSAN YOK’

Optik ve kozmetik ürünler satan işletmeci Mehmet Yamancı ise kamuoyunda telaffuz edilen rakamlardan şikâyetçi. Rakamların şişirme olduğunu belirten Yamancı, "Şu anda idare ediyoruz. Durum şişirildiği kadar iyi değil. Evet gemiler geliyor ama içinde insan yok. Çok az sayıda insan iniyor. Gelenleri de büyük AVM’ler alıp götürüyor. Zamanları bitince yine gemilere bırakıyorlar. Şu an ağırlıklı yabancı turist geliyor. Bodrum Belediyesi ile Bodrum Emniyeti’nin çalışma yapması lazım. Sokaktan geçerken bazı esnaf arkadaşlarımızın hanutçuluk yaptığını görmekteyiz. Gerçekten bu durumdan bir esnaf olarak utanıyorum. Ben bir ülkeye gittiğimde bu hareketler yapılırsa bir daha gitmem. Bunun önüne geçilmesi lazım” diye konuştu.

‘SADECE 256 KİŞİ İNDİ’

Barlar Sokağı'nda 30 senelik döner restoranı işletmecisi olan Mustafa Yaylı, güzel bir sezon geçirmeyi umut ederek sözlerine başladı. Kruvaziyer gemilerin esnafa yeteri düzeyde katkı sağlamadığını belirten Yaylı, “Gemiler geldi ama söylendiği gibi öyle çok etkilenmedik. İner inmez zaten farklı yerlere götürülüyorlar. Ayrıca gemilerde binlerce kişi indi falan diyorlar. Son gemide 2 binden fazla kişi geldi diye lanse ettiler inan biz saydık 256 kişi indi. Bu sayının bize faydası olmaz Dolaysıyla biz esnafa bir katkısı olmuyor. Bodrum zaten elektrik, su ve yol olarak da belli bir kapasite sonrası yetersiz kalıyor. Şu an bile su sorunu var. Ben evimde sadece akşamları duş alabiliyorum" dedi.

‘PİYASALAR ŞİŞİRİLMİŞ’

22 senelik tur ve gezi organizatörü Hacı Emir Erkan ise piyasanın sahte rakamlarla şişirildiğine dikkat çekerek, siftah yapmadığı günlerin olduğunu söyledi. Erkan şöyle konuştu: "Her ne kadar 2019 yılına benzetilse de durum böyle değil. 2019 yılındaki maliyetlerin altı katı maliyetlerimiz. Kâr marjımız üçte bire düştü. 2019 yılında 100 liraya tur sattığımızda 30 lira kazanıyorduk 5 lirasını maliyetlere ayırıyorduk, net 25 lira kazancımız oluyordu. Şu an 100 liraya tur sattığınızda 50 lira kârımız kalıyor, dükkânın gideri ise 100 lira. Haraketliliğin de arttı yok, rakamlar gerçeği yansıtmıyor. Evet gemiler geliyor, önceden geldiğinde 1000 kişi ile geliyordu, şimdi ise 200 kişi ile geliyor. Turistler gemiden çıktığında esnafın yüzü gülüyordu. Dün siftah yapmadan kapattım. Bugün de şu ana kadar bir satış yapmadım. Piyasalar şişirilmiş durumda. Ama biz olumsuz olduğunu biliyoruz. Her şey toz pembe değil."

AHMET ARAS: 1,5 MİLYONU AŞKIN YABANCI TURİST AĞIRLAYACAĞIZ

Konuyla ilgili Belediye Başkanı Ahmet Aras, geçmiş yıllardaki kaybı telafi edeceklerini söyledi. Aras, "2019’a nazaran ufak artışlar olduğunu görüyoruz. Sadece bir günde, 8 Mayıs’ta 15 bin yabancı girmiş havaalanımızdan. Bu sene 1,5 milyonu aşkın yabancı turist ağırlayacağımızı düşünüyoruz" dedi. Bodrum için 150 kruvaziyer gemi planladığını belirten Aras, "Bu yıl Bodrum’da yaşanan güzel gelişmelerden birisi de kruvaziyer turizm rezervasyonları oldu. Gelecek turistler esnafımızı da çok ciddi domaine edecek. Ticareti de canlandıracak. Çünkü kruvaziyer turistler ortalamanın çok üzerinde harcama yapıyor. Türkiye’de bir turistin ortalama harcadığı tutar 834 dolar. Kruvaziyer turistler bu rakamın üzerinde harcama yapıyor" ifadelerini kullandı.