İslam Özkan

islamozkan@gmail.com
TÜM YAZILARI
'Depo baskınlarının atık şirketlerinin kuruluşuna denk gelişi manidar' Ali Mendillioğlu, Türkiye’nin elli yıl öncesine nazaran şu an çok müreffeh olduğunun iddia edilmesine rağmen o dönemde olmayan geri dönüşüm işçilerinin şimdi neden bulunduğunu sorguluyor. Mendillioğlu’na göre meselenin kökten çözümü, insanların nitelikli atık bulmak için çöpleri karıştırmak zorunda kalmadığı eşitlikçi bir ekonomik düzenin kurulması.
İran-Azerbaycan-İsrail üçgeninde kompleks ilişkiler Başta Aliyev olmak üzere Azeri üst düzey yetkililer sürekli olarak asla İran’a yönelik bir saldırı olmayacağını söyleseler de bu açıklamalar, İran’ı tatmin etmekten çok uzak. İsrail medyasının yayınladığı haberlere rağmen Tel Aviv yönetiminin bu konuda ısrarla sessizliğini koruması ve gazetecilerin sorularına yanıt vermeyi reddetmesi de şüpheleri iyice artırıyor. Ahmet Örs: Modern dönemde hayattan kopan eğitim verimsizleşti Ahmet Örs, modern eğitimin tek tipleştirici mantığına itiraz ederken yaşanan realiteye ilişkin uygulanabilir öneriler bulmanın önemine de işaret ediyor. Türkiye’deki eğitim politikalarının, 12 Eylül darbesinin de beslendiği faşizan bir arka plana sahip olduğu kanısında. Eğitim sendikalarını eleştiren Örs, sendikacılığın büyük ölçüde ücret ve maaş gibi haklar üzerinde yoğunlaşırken ideolojik dayatmalar ve sömürü süreçlerine ilişkin kapsamlı bir eylemlilik kaygısı gütmediğinden şikayetçi.
ABD’nin Afganistan’daki fiyaskosunun sırrı Güvenlikçi bir akıl, askeri önlemlere takıntılı olduğundan toplumsal-ekonomik vs. diğer boyutları ıskaladığı için hakiki sorunlara yönelik çözüm üretmez, üretemez. Dolayısıyla yerel halk için işgalin ve işgalci olmanın ne anlama geldiğini anlamaz ya da anlamak istemez. Ayrıca işgalin yanlışlığı üzerine kafa yoracağına, halkın işgalcilere tepkisini garipser. 'Diyanetin sahaya sürülmesi, AK Parti'deki erimeyi durdurmaz' Mehmet Ali Kulat, AK Parti oylarındaki erimenin 15 Temmuz’dan sonra başladığı kanaatinde. Kulat, 28 Şubat sonrası süreçte AK Parti’nin özellikle dini özgürlükler konusunda özgürlükçü politikalarla seçmeni kucakladığını ve bu nedenle büyük bir çıkış yakaladığını belirtiyor. Gerilim stratejisi, Diyanet'in yükselişi ve AKP'nin oy kaybı Bırakın dini unsurların bu kadar açık ve hoyrat bir şekilde gözlere sokula sokula istismarını, ülkede din devleti ilan etse iktidar, mukadder sondan kurtulamaz gibi görünüyor. 2023 seçimleri, savaş, büyük bir doğal afet, devasa bir terör saldırısı vs. gibi sansasyonel bir olay yaşanmazsa muhtemelen AKP iktidarının sonu olacak. Yusuf el Şerif: Sedat Peker iade edilemez, en fazla frenlenir Filistinli gazeteci Yusuf el Şerif’e göre, BAE’nin Türkiye ile barışma isteği büyük ölçüde Doğu Akdeniz’de yapacağı doğal gaz yatırımlarının geleceğini güvence altına alma kaygısından kaynaklanıyor. Fas seçimleri ve İslami hareketlerin krizi Siyasal İslam sevelim sevmeyelim İslam dünyasının bir gerçeği. Elbette Siyasal İslam’a karşı fikri mücadele verilebilir, karşı çıkılabilir, tezlerine itiraz edilebilir ama onu yaratan şartlar ortadan kaldırılmadıkça Siyasal İslam var olmaya devam edecektir. Tıpkı, İslam dünyasındaki eşitsizlikler ortadan kalkmadıkça insanların sosyalist ve komünist olmaya devam edeceği gibi. 'Lübnan’daki krizin asıl nedeni dış müdahale ve taifeci siyasi yapı' Bilal Şaban, Lübnan’daki yaşanan krizin çok boyutlu olduğu ve içerde yolsuzlukçu siyasi liderlerin her birinin dini, mezhebi ya da etnik topluluğa sırtını dayamış olmasından kaynaklandığı görüşünde. Bilal Şaban’a göre hangi mezhep ya da dinden olursa olsun yolsuzluk yapandan hesap sorulamıyor çünkü o kişiyi hesaba çekmek, yargılamak ve mahkûm etmek onun mensubu bulunduğu topluluğu cezalandırmak olarak algılanıyor. Din istismarına karşı etik duruş Dindarıyla, seküleriyle adaleti sağlamaya dönük topyekûn bir mücadele ve hukuk devrimi gerçekleştiremezsek gelecek nesillere aktaracağımız tek sorun, din istismarı olmayabilir. 'Bence Sedat Peker davası, BAE-Türkiye yakınlaşmasında rol oynamadı' Umran Selman, Ankara ile Abu Dabi arasındaki ilişkilerin iyileştirilmesi yönündeki adımların büyük ölçüde meydana gelen dönüşümler ve ABD’nin Ortadoğu’da eski aktif siyasetini terk etmesi sonucu olduğu kanaatinde. BAE’nin Sedat Peker’i iade etmeyeceğini düşünen Umran,  iki ülke arasındaki ilişkilerde görülen karşılıklı adımların Peker’e bağlanmaması gerektiği kanaatinde. Trablusgarp’tan Kabil’e emperyal arayışlar AK Parti’nin emperyal tutumuna yön veren ve İslami söylemi ön plana çıkartmasına yol açan büyük ölçüde Arap Baharı oldu. Arap Baharı, Türkiye’yi nüfuzunu yayma, başka ülkelerin içişlerine müdahale etme yetkisini kendisinde gören çizgiye savrulmasında önemli bir işlev yerine getirdi. Arap isyanları, Arap dünyasında Türkiye’nin rolünü önemseyen ve hatta onu kurtarıcı gibi gören bir toplumsal kesimin ortaya çıkmasına yol açarken Türkiye’deki siyasal atmosfer, bu güçlü basıncın etkisi altına girdi. 'Afganistan'daki istikrarsızlığın en önemli nedeni etnik ayrışma' Doğan Özlük, Afgan toplumunun 2001’deki Amerikan işgaliyle birlikte bir modernleşme yaşasa da büyük ölçüde muhafazakâr ve dindar özelliğini koruduğunu belirtiyor. Özlük, Taliban bu ayın başında yönetimi ele geçirmeden önce de devletin büyük oranda şeriat kurallarıyla yönetildiğini, savaştan bıkan Afgan halkının Taliban'ı gönüllü olarak kabul etmemekle birlikte istikrar ve güvenliğin sağlanması için kerhen Taliban’a katlandığı kanaatinde. Küresel sistem ve Taliban'ın adaptasyon yeteneği Taliban’ı yakından tanıyan uzmanlar, örgüt içerisinde iki farklı eğilimin bulunduğunu; birinci kanadın salt Taliban üyelerinden oluşan bir hükümet kurulmasından yanayken, diğer kanadın ise geniş tabanlı bir hükümetten yana olduğunu belirtiyorlar. Prof. Vezîn: Taliban ülkeyi yönetecek beceri ve kadrodan yoksun Son Afganistan seçimlerinde Cumhurbaşkanı yardımcısı adayı olan Dr. Fazlu’l Hadi, Afganistan ordusunun yolsuzluk ve kötü yönetim nedeniyle Taliban’dan çok daha önce çöktüğünü belirterek ABD’nin yolsuz yönetime destek verdiğini kaydediyor. Fazlu’l Hadi, 40 yıldır iç savaş yaşayan Afganistan’ın yeni bir iç savaşı kaldıramayacağı düşüncesinde.  'Hayatlarını koruyacaksa göçmenlerin izolasyonu bile düşünülebilir' Göçmen hakları üzerine çalışan aktivist Yasir Bodur’a göre, mülteciler konusunun büyük ölçüde bazı siyasilerin ve mülteci karşıtı grupların manipülasyonu sonucu gerçekleştiğinin en önemli kanıtı, kentte neredeyse hiç mülteci olmamasına rağmen Bolu’daki mültecilere dönük antipati. Mülteci sorununu kaşıyanların büyük ölçüde sosyal medyada örgütlendiklerini belirten Bodur, son olayların hükümet müdahalesindeki gecikme nedeniyle yaşandığı kanaatinde. 'Tunus'ta yaşananların nedeni halkın siyasi partilere güvensizliği' Corşi, Tunus’ta yaşananların yıllardır devam eden siyasi ve toplumsal krizlerin birikimi sonucu oluştuğu düşüncesinde. En temel sorunun ülkedeki siyasi elitin devrime hazırlıksız yakalanması olduğunu düşünen Tunuslu entelektüel, bu yüzden de işleri eline yüzüne bulaştırarak ülkeyi deneme yanılma tahtasına dönüştürdükleri kanaatinde. Burhan Şenatalar: Bugün değişime direnen ve statükocu olan AKP'dir Prof. Dr. Burhan Şenatalar, yeni sisteme Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi denilmesinin yanlış olduğunu, siyasi aktörlerin tutumlarını da tek adam yönetimi denilmesi gereken bu sisteme uyarladığını düşünüyor. Şenatalar geçmişte darbeler ve olağan dışı müdahaleler nedeniyle CHP’nin işçi sınıfıyla bağlarının zayıfladığını, son yıllarda ise bu sorunun aşılmaya başlandığı kanaatinde. Suriye ayaklanmasının liderlerinden 'devrim' özeleştirisi Suriye ayaklanmasının geldiği nokta; soruna daha gerçekçi çözümler üretmek varken ayaklanmacılara silahlı destek vermenin ve dünyayı yönetme iddiasında olanların arkasına takılarak yepyeni bir dünya ve Ortadoğu inşa etme rüyasına kendini kaptırmanın ne kadar çocukça bir şey olduğunu bizlere anlatıyor. Aktaş: Erdoğan’ın hedefi, sıcak para akışını sağlayıp seçime gitmek Ali Aktaş’a göre, Türkiye siyaseti şu an büyük bir değişime tanıklık ediyor ve yeni jenerasyon Erdoğan’ın iktidarına bir son verecek. Aktaş’a göre sorun, tarihsel kavgaların aşılmasını sağlayacak bir irade beyanı ve ortaklaşma metninin üretilmemesinden kaynaklanıyor ve proje bazlı siyasal ve ekonomik restorasyon programı eksiği, muhalefetin yanlışı olarak karşımızda duruyor. Geri kalmışlık, gerileme ve bozulma üzerine İlerleme, karşısında direnecek güç olmadığı için genç imparatorluğun fetihlerle topraklarını büyütmesi midir? İlerlemeyi toprak kazanımı-kaybına indirgemek meseleyi izah etmediği gibi basitleştirir. Yasin Atlıoğlu: Lübnan’da sorunların kaynağı, mezhepçi sistem Kimliklerden bahsetmeden Lübnan’ı anlamanın mümkün olmadığını belirten Yasin Atlıoğlu, ülkedeki Hıristiyanların Osmanlı ve Türk kimliğini ötekileştirme üzerinden bir Lübnanlı kimliği oluşturmaya çalıştığı kanaatinde. Ülkede son dönemde ortaya çıkan protestoların bir şeyleri değiştirebileceğine dair bir umut yarattığını ancak üst üste gelen felaketler nedeniyle umudun yerini kısa sürede karamsarlığa bıraktığını kaydediyor. Sekülerleşme mi yozlaşma mı? Sekülerleşme, ibadetlerin terk edilmesi ya da ibadetlerdeki samimiyet ve ihlasın kaybı değil. Başka bir şey. Prof. Yokuş: Bahçeli'nin AYM açıklaması yargı üzerinde ağır baskıdır Prof. Dr. Sevtap Yokuş'a göre, AYM'nin HDP’ye kapatma davasını kabul etmesi, mahkemenin kapatma kararı vereceği anlamına gelmiyor. AYM yargıçları ağır baskı altında ama yine umudu kesmemek gerekiyor. Saadet-AKP evliliği mümkün mü? Asiltürk, Saadet Partisi’ni muhalefet ve eleştiri görevini yerine getirdiği için suçlamış. Dünyada kendi partisini muhalefet etti diye suçlayan bir başka parti yöneticisi var mıdır acaba? Gülriz Şen: İran’da seçimin misyonu Hamaney sonrası halefi belirlemek Gülriz Şen’e göre İran’da reformcu ve ılımlı adayların veto edilmesiyle rekabete müsaade etmeyen bir tablo var ve adayların birçoğunun veto edilmesi, Reisi’nin önünü açıyor. Cezayir'de seçimler ve değişim umudu En çok yolsuzluğa bulaşmış ve en fazla protestoya maruz kalmış partilerin seçimlerde en çok oy alan partiler olması, seçimin şeffaflığıyla ilgili şüpheleri de gündeme getiriyor. Fishman: İşgal ve abluka sürdüğü sürece İsrail’e demokrasi demek zor Son dönem Osmanlı Filistini üzerinde çalışan ve Türkiye siyasetini yakından takip eden Louis Fishman, yeni kurulan hükümetin İsrail solu için büyük bir imkân sunduğu kanaatinde. İslamcılar nasıl Tel Aviv'deki koalisyonun ortağı oldu? Koalisyonun berhava olması, Gazze’ye yönelik bir askeri operasyona ya da Batı Şeria’da yeni bir yerleşim yeri kurulması kararına bakar. Aydın: İslam âlemi ideali medeniyet çatışması tezinden kurtarılmalı Prof. Dr. Cemil Aydın, İslam dünyası fikrinin büyük ölçüde kurgu olduğu kanaatinde. Aydın yine de bir düşüncenin kurgu olmasının onun başarılı olmayacağı anlamına gelmediğini savunuyor.