Latin Amerika’nın Nabzı: Peru'da kasırga, Ekvador'da deprem, Kolombiya'da Meksika anlaşması

Latin Amerika'da geçtiğimiz haftanın en önemli olayı Kolombiya hükümeti ile ELN arasındaki Meksika anlaşması oldu. Ekvador depremle, Peru Yaku kasırgası ile sarsıldı.

Abone ol

(13 - 19 Mart Haftası) 

PAZARTESİ

*Meksika’nın Guanajuato ve Querétaro eyaletleri arasındaki bir karayolu üzerindeki bir gece kulübüne düzenlenen silahlı saldırıda 10 kişi öldü, 10 kişi yaralandı.

*Meksikalı film yapımcısı Guillermo del Toro’nun “Pinokyo” adlı filmi, 95. Akademi Ödülleri’nde en iyi animasyon filmi Oscar’ını kazandı.

Guillermo del Toro “Pinokyo”

*Brezilya’nın Amazon eyaletinin başkenti Manaus’ta şiddetli yağışların yol açtığı heyelan sonucu 4’ü çocuk 8 kişi hayatını kaybetti.

*Peru’nun kuzey kesimini etkileyen ve aniden ortaya çıkıp kısa süre sonra geçip giden Yaku Kasırgası; 50’yi aşkın kişinin ölümüne, binlerce yaralıya neden olurken, 500’den fazla kasabayı da olumsuz etkiledi.

*Arjantin hükümeti, IMF’in teknik kadrosuyla mali ve rezerv biriktirme hedefleri doğrultusunda 5 milyar 300 milyon dolarlık yeni bir ödeme planı imzaladı.

*Nikaragua Dışişleri Bakanı Denis Moncada ile Rusya Dışişleri bakanı Sergei Lavrov, ikili ilişkilere ilişkin yeni politikalar geliştirmek üzere bir görüşme gerçekleştirdi.

*Nikaragua, Vatikan ile diplomatik ilişkilerini askıya almayı planladığını açıkladı.

*Hollanda, yolsuzluktan hüküm giymiş olan Şili’li Belediye eski Başkanı Karen Rojo’nun iadesine onay verdi.

Ángel Oyola García

*Ekvador Cumhuriyeti vatandaşı tenor ve lirik şarkıcı Ángel Oyola García, 85 yaşında hayatını kaybetti.

SALI

*Meksika’nın Jalisco eyaleti İdare Sekreteri Maliye İç Denetim Direktörü Alfredo Velasco Lares, resmi plakalı aracının içinde, kimliği belirlenemeyen kişilerce vurularak öldürüldü.

*Kolombiya’nın Aracua kentindeki San Jorge askeri kantonuna patlayıcı kullanılarak bir saldırı gerçekleştirildi. Saldırıda, bir asker ağır yaralandı.

*Brezilya Çevre Bakanı Marina Silva, gösterdiği sıtma semptomları nedeniyle hastaneye kaldırıldı.

*Bolivya Sağlık eski Bakanı Sonia Polo, Anayasa’ya aykırı şekilde görev ve kararları ihlal etmekten dolayı sekiz yıl hapis cezasına çarptırıldı.

*Şili, bir kümes hayvanında tespit edilen grip vakası nedeniyle, belirsiz süreliğine kümes hayvanı ihracatını askıya aldı.

ÇARŞAMBA

*Arjantin ve Ekvador Cumhuriyeti, bir yolsuzluk davasından hüküm giyen ve Arjantin’e sığınma hakkı kazanan Ulaştırma ve Bayındırlık eski Bakanı María de los Ángeles Duarte nedeniyle iki ülke arasında kriz yaşandı ve her iki ülke de birbirlerinin büyükelçilerini sınır dışı etti.

*Arjantin Devlet Başkanı Alberto Fernández, akut bel ağrısı (bel fıtığı) nedeniyle, tedavi için başkent Buenos Aires’te hastaneye kaldırıldı.

Yaku Kasırgası-Peru

*Peru’nun kuzey kesimini etkileyen ve Pazartesi günü aniden ortaya çıkıp kısa süre sonra geçip giden Yaku Kasırgası; 50’yi aşkın kişinin ölümüne, binlerce yaralıya neden olurken, 500’den fazla kasabayı da olumsuz etkilemişti. Hükümet, yaraları sarmak adına, başkent Lima ve Callao’da eğitim-öğretime süresiz ara verdi.

*Honduras Devlet Başkanı Xiomara Castro, Çin ile ilişkilerin geliştirilmesi için söz konusu ülke ile yakın temasa geçeceğini açıkladı.

*Meksika’nın Tamaulipas eyaletinin 1999-2004 arasında valiliğini yapan Tómas Yarrington, ABD’de, rüşvet almak ve hileli satış gerçekleştirmek suçlarından dokuz yıl hapis cezasına çarptırıldı.

*Bolivya ve Kolombiya, koka yaprağı kullanımını yasaklayan narkotik ilaçlar listesinden çıkarılması konusunda ortak çalışma kararı aldı.

*Grenada Başbakanı Dickon Mitchell’in resmi aracıyla bir motorlu araç çarpıştı. Mitchell, kazayı hafif yaralarla atlattı.

PERŞEMBE

*Kolombiya’da Cundinamarca ve Sutatausa’daki madenlerde meydana gelen patlamalar sonucu, şu ana dek 21 madenci hayatını kaybetti.

*El Salvador Yasama Meclisi, organize suçlarla mücadele gerekçesiyle ülkede 27 Mart 2022’den bu yana uygulanmakta olan OHAL’in 17 Nisan’a dek sürmesini onayladı.

*Ekvador Cumhuriyeti’nde, Confederación de Nacionalidades Indígenas del Ecuador (CONAIE) - [Ekvador Yerli Uluslar Konfederasyonu] Başkanı Leonidas Iza, Enerji ve Madenler Bakanı Fernando Santos’u, petrol şirketleri lehine yaptığı konuşma nedeniyle “sömürgeci bir ırkçı” olarak eleştirdi.

*Meksika Devlet Başkanı Andrés Manuel López Obrador, ABD’deki bankaların iflasının Meksika’yı da etkileyeceğini ama bunun için gereken önlemlerin alınmaya başladığını söyledi.

*Brezilya Devlet Başkanı Luiz Lula da Silva, ülkeyi ziyaret eden Paraguay Devlet Başkanı Mario Abdo Benítez’le beraber, Latin Amerika’yı yeniden düzenleme ve refaha ulaştırmada ortak çalışmalar yapacaklarını açıkladı.

Brezilya Devlet Başkanı Luiz Lula da Silva

*Arjantin’de insan ve hayvan kullanımı-tüketimi için üretilen transgenetik HB4 buğday, Endonezya tarafından onaylandı. Transgenetik HB4 buğday, dünyada Arjantin’in yanı sıra Brezilya’da da üretiliyor.

*Arjantinli gazeteci, yazar ve tiyatro oyuncusu Enrique Jorge Symns, 78 yaşında hayatını kaybetti. Symns, Arjantin ve Latin Amerika rock grupları ve bestecileri hakkında günlükler, biyografiler ve romanlar yayınlamıştı. Ayrıca Symns “Gonzo Gazeteciliği”nin savunucularından biriydi. Gonzo Gazeteciliği; nesneye (habere) doğrudan bir yaklaşım sergileyen, onu etkileme noktasına ulaşan ve gazeteciyi bir aktör olarak hikayenin önemli bir parçası haline getiren habercilik tarzıdır.

CUMA

*Kolombiya hükümeti ile Ejército de Liberación Nacional (ELN) - [Ulusal Kurtuluş Ordusu] arasında Venezuela’nın başkenti Caracas’ta 22 Ocak’ta olağanüstü bir toplantı gerçekleşmişti. Toplantının ardından hükümet ve ELN ortak bir bildiriyle, 13 Şubat’ta Meksika’da tekrar bir araya gelerek, ateşkesin şartları üzerine masaya oturacaklarını açıklamıştı. 13 Şubat’ta başlayan görüşmeler 11 Mart’ta tamamlandı. Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro, ELN’yi “silahlı isyancı örgüt” olarak tanıyan bir kararı imzaladı ve görüşmelerin “silahlı çatışmaya çözüm bulmayı amaçladığını” açıkladı. Bu anlaşmanın adı da “Meksika Anlaşması” olarak belirlendi. Şimdi bu anlaşma, resmi onay için 21 Mart’ta Kolombiya Senatosu’na sunulacak.

Kolombiya hükümeti ile Ejército de Liberación Nacional (ELN) - [Ulusal Kurtuluş Ordusu] arasında Meksika anlaşması imzalandı.

*Kolombiya Dışişleri Bakanı Álvaro Leyva’nın, Brüksel’de yaptığı bir konuşmada, yerli halkların maruz kaldığı ayrımcılık karşısında “ben olsam ülkeyi yakardım” demesi üzerine, ülkesindeki sağ kesim tarafından eleştiri yağmuruna tutuldu.

*Guatemala’da, Movimiento Liberación de Popular (MLP) - [Halkların Kurtuluşu Hareketi], 25 Haziran 2023 seçimlerinde Devlet Başkanı adaylarının Maya kökenli Thelma Cabrera olduğunu 3 Ocak’ta açıklamıştı. 3 Şubat’ta ise, Guatemala Yüksek Seçim Mahkemesi, gerekçesini açıklamadan, Cabrera’nın adaylığının düşürüldüğünü bildirdi. MLP, bu kararı “alçakça bir savaş eylemi” olarak kınadı. O günden bu yana, ülkede Cabrera lehine protestolar devam ediyor. Bugün de protestocular, başkent Ciudad de Guatemala’da bir araya gelip, Yüksek Seçim Mahkemesi üyelerinin istifasını talep etti.

*Arjantin, gelecek Pazartesi günü başlayıp Perşembe gününe dek devam edecek olan ve dünya aktivistlerinin küresel ölçekteki en büyük toplantısı niteliğindeki III. Dünya İnsan Hakları Forumu’na ev sahipliği yapacak. 90’dan fazla ülkeden binlerce kişinin katılacağı Forum’un açılışını ise, Devlet Başkanı Alberto Fernández yapacak. Söz konusu Forum’un üst konu başlığı “Hafıza, Hakikat ve Adalet” olarak belirlendi.

*Bolivya Devlet Başkanı Luis Arce, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le yaptığı telekonferans görüşmesinin ardından, iki ülke arasında işbirliğinin daha da genişleyeceğini açıkladı.

*Kosta Rika Merkez Bankası Yönetim Kurulu, Para Politikası Faizi seviyesini 50 baz puan indirerek yıllık yüzde 8,50 olarak belirledi.

*Meksikalı Lázaro Cárdenas Batel, Comunidad de Estados Latinoamericanos y Caribeños (CELAC) - [Latin Amerika ve Karayip Devletleri Topluluğu] Teknik Sekreterliği’ne atandı. CELAC, kıtada ekonominin toparlanması ve entegrasyonda ilerleme sağlamak amacıyla 23 Şubat 2010’da kurulan ve 33 üye ülkeye sahip bir organizasyondur.

*Meksikalı roman yazarı Eugenio Aguirre, 78 yaşında hayatını kaybetti.

Eugenio Aguirre

*Meksikalı gazeteci ve yazar Carlos Payán Velver, 94 yaşında hayatını kaybetti. Velver, Meksika Komünist Partisi’nin “El Machete” ve Sosyalist İşçi Hareketi Araştırmaları Merkezi’nin “Memoria” adlı yayIn organlarında da aktif olarak yer almıştı.

CUMARTESİ

*Peru’da, Pazartesi günü kuzey kesimini etkileyen ve aniden ortaya çıkıp kısa süre sonra geçip giden Yaku Kasırgası; 50’yi aşkın kişinin ölümüne, binlerce yaralıya neden olurken, 500’den fazla kasabayı da olumsuz etkilemişti. Bugün, Devlet Başkanı Dina Boluarte, yaraları sarmak için, ülke çapında bir Haçlı Seferi başlattığını açıkladı.

*Peru’nun Vizcátan del Ene eyaletinde, silahlı kuvvetler ile Aydınlık Yol örgütü arasında çıkan çatışmada dört Aydınlık Yol üyesi ve iki asker öldü.

*Kolombiya Narkotik Şube görevlileri, Antioquia eyaletinde muz kutularına gizlenmiş halde 1.618 Kilo kokain ele geçirdi.

*Meksika’da 7 Mart tarihinde kaybolan altı kadın, bugün GuanaJuato eyaletinde bir evde yakılarak öldürülmüş halde bulundu.

*Brezilya’nın São Paolo eyaletinde bir helikopter-taksi düştü. Düşen araçtaki dört kişi hayatını kaybetti.

*Arjantin Devlet Başkanı Alberto Fernández ve Uruguay Devlet Başkanı Luis Lacalle Pou, ikili ilişkileri geliştirmek için Nisan ayında bir araya gelme kararı aldı.

*Ekvador Cumhuriyeti’nin Guayas eyaletine bağlı Balao kentinde meydana gelen 6,8 büyüklüğündeki deprem nedeniyle 20 kişi öldü, 400 kişi de yaralandı.

Ekvador'da 6,8 büyüklüğünde deprem

*Brezilya’da bir grup bilim insanı, Brezilya Amazon Yağmur Ormanları’nda örümcekleri öldüren ve daha önce bilinmeyen bir asalak mantar türü keşfettiler.

*Şili hükümeti, kuş gribini önlemek adına 40 bin kümes hayvanını yok etme kararı aldı.

*Şilili yazar ve edebiyat eleştirmeni Jorge Edwards Valdés, 91 yaşında hayatını kaybetti. Valdés, Ulusal Edebiyat Ödülü’nün yanı sıra Cervantes Ödülü sahibiydi.

PAZAR

*Peru’da Devlet eski Başkanı Pedro Castillo’nun 7 Aralık 2022’de darbe ile iktidardan düşürülmesi sonrasında başlayan protesto gösterilerinde bugün, binlerce Castillo yandaşı, başkent Lima’da bir gösteri düzenledi. Ulusal Polis’in sert müdahalesiyle karşılaşan protestocular direnmeye devam ediyor. 7 Aralık’tan bu yana, protestolarda 66 kişi ölürken, 2000’e yakın kişi de yaralandı.

*Brezilya Çalışma ve İstihdam Bakanlığı, Goiás ve Minas Gerais eyaletlerindeki şekerkamışı plantasyonlarında kölelik koşullarında çalıştırılan 212 işçinin kurtarıldığını açıkladı.

*Kolombiya güvenlik güçleri, Meksika’nın dördüncü büyük Karteli olan Clan del Golfo’nun “El Ratón” takma adlı üyesi Luis Fernando Sánchez Aguas’ı suçüstü yakaladıklarını açıkladı.

Luis Fernando Sánchez Aguas

*İngiltere’nin sömürge ülkesi Turks ve Caicos Adaları Başbakanı Charles Washington Misick “ülkemizin modern ve aktif bir anayasaya ihtiyacı var” açıklamasıyla beraber, yeni anayasa için hazırlıklara başlayacaklarını ilan etti.

*Arjantin’de yıllık enflasyon yüzde 102,5 olarak açıklandı.

*Uruguay, 2030 Dünya Kupası’na ev sahipliği yapmaya aday olduğunu açıkladı. Eğer bu gerçekleşirse, ilk Dünya Kupası 1930 yılında Uruguay’da olmuştu. Böylece tam 100 yıl sonra şampiyona tekrar Uruguay’da yapılmış olacak.

*UNICEF’in açıkladığı veriye göre, Latin Amerika ve Karayipler’in toplam nüfusunun (656.005.000 kişi) yüzde 14’ü (91.840.700 kişi) yerli halklardan oluşuyor.