Almanya’daki seçimlere dair bilinmesi gerekenler
Bugün sandık başına giden Almanya'nın seçim süreci ilk bakışta diğer Batı sistemlerine benzer görünse de kendine has özellikler de barındırıyor. İşte tüm detaylarıyla Almanya'da seçimler...
DUVAR - Almanya'da seçmenler bugün erken genel seçimler için sandık başına gidiyor. Peki Almanya'da seçim sistemi nasıl işliyor? Her parti meclise girebiliyor mu? Kimler seçiyor, kimler seçiliyor?
İşte Almanya'daki seçimlere ilişkin bilmeniz gereken her şey...
ALMANYA'DA NEDEN İKİ OY KULLANILIYOR?
DW Türkçe'nin aktardığına göre, Almanya'da seçmenler okullarda ve diğer kamu binalarında kurulan sandıklarda oylarını vermeye gittiklerinde iki oy kullanıyor. "Kişiselleştirilmiş nispi temsil" olarak adlandırılabilecek bu sistemde seçmenler, bu oylardan biriyle seçim bölgelerinde kendilerini temsil edecek adayı belirlerken ikinci oyla da bir partinin eyalet listesini oyluyorlar. Bu liste genellikle 10 ila 30 adayı içeriyor.
İlgili seçim bölgesinde doğrudan yarışan aday için verilen birinci oy, parlamentonun toplam bileşimini belirleyerek her bölgenin mecliste temsil edilmesini sağlıyor. İkinci oy ise Federal Meclis'te (Bundestag) partilerin gücünü belirleyici nitelikte. Bu oyla seçmenler, ilgili eyalet listesinden kaç adayın mecliste sandalye sahibi olacağını tayin ediyor.
MİLLETVEKİLİ SAYISI AZALACAK
Seçim sisteminde 2024 yılında yapılan reformun ardından düzenlenen ilk seçim olma özelliğini taşıyan bu seçimlerle parlamentoda 736'yı bulan sandalye sayısı 630'a düşecek. Söz konusu reform yoluyla partilerin küçülmesiyle milletvekili sayısındaki enflasyonun ortadan kaldırılması hedeflenmişti.
Federal Anayasa Mahkemesi, bir önceki koalisyon hükümeti tarafından hazırlanan seçim yasası reformunu anayasaya kısmen aykırı bularak revize etmişti. Mahkeme, "temel yetki maddesi" olarak tanımlanan uygulamanın iptalini geri çevirmişti. Söz konusu madde, Federal Meclis seçimlerinde yüzde 5'lik seçim barajını aşamayan ancak en az üç seçim bölgesinde milletvekili çıkaran partilerin de Meclis'te temsil edilmelerine olanak sağlıyor.
ALMANYA'DA KİMLER SANDIĞA GİDEBİLİYOR?
Almanya'nın 83 milyonluk nüfusunun yaklaşık 63 milyonunu oy verme hakkı bulunan seçmenler oluşturuyor. Seçmenlerin 18 yaşının üzerinde olması şartı aranırken yurt dışında yaşayan seçmenler son 25 yıl içinde en az üç ay boyunca kesintisiz olarak Almanya'da ikamet etmiş olmak şartıyla posta yoluyla oylarını kullanabiliyor. Almanya'nın Federal Seçim Kurulu'nun internet sitesinde, büyükelçiliklerin veya konsoloslukların sandık kurması yasaklanmamakla birlikte bu tür bir girişimin "orantısız bir çaba gerektireceği" belirtiliyor.
Casusluk ve devlet sırlarının ifşası gibi siyasi suçları işlemiş kişilerin oy verme hakkı mahkeme tarafından iptal edilebiliyor. Ancak cinayet, taksirle öldürme ve çocuklara yönelik cinsel istismar gibi ağır suçların söz konusu olduğu vakalarda bu tür bir yaptırım uygulanamıyor.