Adıyaman'da depremin özeti: Toplu mezarlar

Serkan Alan - Ceren Bayar

ADIYAMAN - Adıyaman'da depremin beşinci gününde yıkımın ve kayıpların ne denli büyük olduğu, kent mezarlığındaki tabloyla biraz daha netleşti. Kentte enkaz çalışmaları büyük oranda tamamlanmamışken ve enkaz altında binlerce insan olduğu tahmin edilirken, beşinci günde sadece öğlen saatlerine kadar Adıyaman Yeni Mezarlığı’na binden fazla kişi defnedildi.

Hayatını kaybedenler, ailelerin kendi imkanlarıyla, ambulanslarla ve cenaze araçlarıyla Adıyaman merkezden mezarlığa getirilirken dini ritüeller ve defin işlemleri depremin gölgesinde gerçekleştiriliyor.

NAMAZLAR KAMYONET İÇİNDEKİ CENAZELERİN ARKASINDA KILINIYOR

Getirilen her cenazenin önce isim, yaş ve adres bilgileri görevlilerce alınıyor ve ardından doktor tarafından ölüm belgesi yazılıyor. Cami avlusunda toplanan ceset torbalarındaki cenazeler, getirilen kamyonet üzerine alındıktan sonra cenaze namazı kılınıyor ve ardından defin işlemi başlıyor.

CENAZELER KIYAFETLETİYLE DEFNEDİLİYOR

Hayatını kaybeden binlerce insan olması sebebiyle, cenazelerin yıkanarak defnedilmesi mümkün olmuyor. Cenazeler, üzerlerindeki kıyafetlerle, din görevlisinin taşla teyemmüm abdesti aldırmasının ardından defnediliyor. Defin işlemleri yeni açılan ve şimdiden binlerce insanın defnedildiği mezar alanlarında gerçekleşiyor.

AİLEMİZİ ARIYORUZ HİÇBİRİNİ BULAMIYORUZ’

Adıyaman’daki mezarlıklarda toplu mezarlar, iş makinalarıyla kazılıyor. Toplu şekilde toprağa konulan cenazelerin üzeri, yakınlarını kaybedenlerin ağıtları arasında iş makinaları ile örtülüyor.

Her mezarın üzerine numara ya da yakınlarının ayırt edilmesi için işaretler koyuluyor. Bir yandan da mezarlığın bittiği yerde, iş makineleriyle yeni mezar yerleri açılmaya devam ediyor.

Yirminin üzerinde yakınını ve arkadaşını depremde kaybeden bir genç, mezarlıktaki tabloyu şu sözlerle anlattı: “Mezarlıklarda ailemizi arıyoruz, arkadaşlarımızı arıyoruz hiçbirinin ismi yok, bulamıyoruz. Hepsini üst üste, abdest olmadan elbiseleriyle gömmüşler. Arıyoruz ama kimseyi bulamıyoruz. İnşallah kayıt varsa sonradan bulacağız ama kayıt da yok.”

MEZARLIKTA YAS

Adıyaman Mezarlığı’nda günlerdir enkaz başında bekleyen insanlar, akrabalarıyla defin sırasında karşılaşıyor. Yakınlarının da kayıp verdiğini öğrenenler, birbirlerini teselli ederek yaslarını yaşıyor. Yeğenini gömen bir kadın, “21 yaşında ölüm sana hiç yakışmıyor. Evini düzmüyoruz ha, mezarını düzeltiyoruz. Valizini, çekmeceni düzeltmiyoruz” diye ifade etti duygularını.

Depremde üç kızı ve eşini kaybeden bir baba ise bütün ailesini depremde kaybettiği için numaralandırılmış mezarların başında tek başına yasını tutuyor.

‘ÖZEL İZİN ALAN ESKİ MEZARLIĞA GÖMÜYOR’

Depremin ardından Adıyaman’ın eski mezarlığına çadır kurarak barınmaya çalışan Mehmet Sev ise “Kendi imkanlarımızla bir şeyler yapmaya çalıştık. Burada beş aile kaldık” dedi. Eski mezarlığa yakınlarını kaybedenlerin valilikten aldığı özel izinle, eski mezarların üzerine yeni definler yaptıklarını belirten Sev, “Yeni mezarlıkta yer kalmamış. Burası eski mezarlık. Ona rağmen boşluklar bulan, izin alarak buraya gömüyor” diye konuştu.