25'inci madde ya da azil: Trump görevden alınabilir mi?

DUVAR - ABD'de Başkan Donald Trump'ın kaybettiği seçim sonuçlarının tasdikleneceği Kongre oturumunu sekteye uğratmak için destekçilerini kışkırtması ve sonuç olarak Kongre'ye düzenlenen baskında dört kişinin ölmesinin ardından, Washington'da şu soru soruluyor: Trump, görev süresinin sona ereceği 20 Ocak'tan önce görevden alınabilir mi? 

Demokratik Parti içinde bir kesim azil süreci için girişimler başlatırken, Trump'ın kendi kabinesinin de bir başkanın görevini yerine getiremediği durumlarda işletilebilen 25'inci maddeyi gözden geçirdiği öne sürülüyor. New York Times ve Washington Post gazeteleri de bugünkü başyazılarında Trump'ın görevden alınması çağrısında bulundu.

25'İNCİ MADDE NEDİR?

 

Amerikan anayasasının 1967 yılında kabul edilen 25'inci ek maddesinde, bir başkanın görevini yerine getiremediği ama kendi isteğiyle de istifa etmediği durumlarda görevden alınmasına ve yerine başkan yardımcısının geçmesine ilişkin ayrıntılar düzenleniyor. Uzmanlara göre, bu madde esasında, bir başkanın fiziksel veya ruhsal bir hastalık nedeniyle çalışamaz hale gelmesi durumunda uygulanmak üzere yapılmış bir düzenleme. Bazı uzmanlar 25'inci maddenin 'göreve tehlikeli biçimde uygun olmayan' bir başkan için de geçerli olacağı yorumunu yapıyor. 

PENCE VE KABİNENİN YARIDAN FAZLASININ ONAYI GEREKİYOR 

Bu maddenin işletilmesi için, Başkan Yardımcısı Mike Pence'in ve kabinesinin yarısından fazlasının, Trump'ın bir başkan olarak görevlerini yerine getirmediğini ilan edip onu görevden alması gerekiyor. Böyle bir senaryoda, 20 Ocak'a kadar başkanlık koltuğuna Pence'in geçmesi öngörülüyor. 

Trump'ın görevini yapabildiğini söylemesi ama Pence ile kabinesinin buna karşı çıkması halindeyse, konu Kongre'ye intikal ediyor; bu sürede başkanlık görevi hâlâ Pence'de kalıyor. Bu senaryoda, Kongre'nin her iki kanadının da üçte iki çoğunlukla Trump'ın görevi bırakması için oy kullanması gerekiyor. Demokratların ise kontrol ettikleri Temsilciler Meclisi'ndeki oylamayı 20 Ocak'taki devir-teslim törenine kadar uzatarak, Trump'ın yeniden başkanlık koltuğuna oturmamasını sağlayabileceği belirtiliyor. 

Ancak Cumhuriyetçi Parti'nin ve her ne kadar dün Trump tarafından 'gözden çıkarılmış' görünse de Pence'in böyle bir adımı tercih etmesi şu an için zor görülüyor.

AZİL SÜRECİ UZAK İHTİMAL

ABD'de konuşulan bir diğer senaryo ise azil. Demokratların isyana kışkırtmak, anayasaya sadakatsizlik, anayasa yeminine uymamak veya demokratik seçimlerin sonuçlarını tanımamak gibi suçlamalarla azil süreci başlatabileceği belirtiliyor.

Ancak Cumhuriyetçilerin Senato'daki çoğunluğu sayesinde bir kez azil sürecini atlatmış olan Trump'ın, 20 Ocak'a kadar bu yolla görevden alınması da zor görülüyor. 

Sosyal medya hesapları şu an için askıya alınmış olan Trump'ın bu tartışmalara ne tepki vereceği merak konusu. (DIŞ HABERLER)